මළ මුහුද ( Dead Sea )

ලුණු මුහුද ලෙසද හඳුන්වන මළ මුහුද, නැගෙනහිර ජෝර්දානයට මායිම්ව හා බටහිරින් ඊශ්‍රායලයට මායිම්ව පිහිටා තිබේ. එය සැබැවින්ම පෘථිවියේ අද්විතීය ස්ථානවලින් එකක් වේ.

අධි ලවණතාවයක් ඇති මළ මුහුද දේ ගැඹුර මීටර් 377 ක් (අඩි 1237)  පමණ  වේ. මෙහි සෝඩියම් ක්ලෝරයිඩ් හා වෙනත් ඛනිජ ලවණ සැලකිය යුතු සාන්ද්‍රණයක් අඩංගු වේ.  

33.7% ක් ලවණ සමඟ මළ මුහුද ජල ලෝකයේ ලවණතාවයෙන් වැඩිම මුහුද වේ. මෙහි ඇති අධික ලවණ සාන්ද්‍රණය නිසා බැක්ටීරියා වර්ග වලට හැර එහි කිසිදු ජීවියෙකුට හෝ පැලෑටියකට ජිවත් වීමට නොහැක. මළ මුහුදට  ඒ නම වැටීමට  හේතුව වී ඇත්තේ මෙම කාරණාවයි. 

මළ මුහුද පළලින් වැඩිම තැන කිලෝ මීටර් 18 (11 සැත) ක් හා දිගින්  වැඩිම තැන කිලෝ මීටර් 67 (42 සැත)  ක් වේ.  එය ජෝර්දාන්  Rift නිම්නය තුල පවති. ප්‍රධාන  අතු ගංඟාව වන්නේ ජෝර්දාන් නදියයි. 

මළ මුහුදේ අසාමාන්‍ය  ඉහල ලුණු සාන්ද්‍රණය නිසා මිනිසුන්ට එහි පහසුවෙන් පාවිය හැකිය.අනෙක් සාගර වලට  වඩා දළ වශයෙන් 8.6 ගුණයක් ලවණතාවයෙන් වැඩි මෙය එක්සත් ජනපදයේ ඌටා හී Great Salt Lake එකට සමාන වේ.

ඔෂදිය ගුණය සැලකීමේදී ,මළ මුහුදට දිගු ඉතිහාසයක් ඇත. මෙහි ඇති මඩවල සුවපත් කිරීමේ සුවිශේෂී ගුණයක් ඇතැයි සැලකේ. එබැවින් ඇරිස්ටෝටල්,  සලමොන් රජු හා ක්ලියෝපැට්රා රැජින යන මේ  අය පවා අතීතයේ තම නිරෝගී භාවය රැක ගැනීමට මළ මුහුදේ ජලය සහ මඩ භාවිතා කල යයි සදහන් වේ. 

ජෝර්දානයේ පරිසරවේදීන් විසින් මළ මුහුදේ වත්මන් අනුපාතය පහත වැටීම දිගටම සිදුවුවහොත්  එය  වසර 2050 වන විට අතුරුදහන් වනු ඇති  බවට අනතුරු අඟවති.